QĐND - Thứ bảy, 17/05/2014 | 17:20 GMT+7

QĐND - Để chi viện miền Nam tiến hành cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, quân và dân miền Bắc đã tổ chức nhiều tuyến, nhiều phương thức vận tải, đặc biệt là tổ chức tuyến đường vận tải Trường Sơn - Đường Hồ Chí Minh. Trên tuyến đường này, ta đã vận dụng linh hoạt các phương thức vận tải, lấy vận tải cơ giới là chủ yếu, kết hợp với vận tải thô sơ để thực hiện thắng lợi nhiệm vụ vận chuyển chiến lược.

Thời kỳ đầu, tuyến đường Trường Sơn do Đoàn 559 đảm nhiệm, tổ chức vận chuyển bằng phương thức thô sơ. Đến khi tình hình cách mạng miền Nam phát triển cần phải có phương thức vận tải chiến lược, vận chuyển bằng cơ giới trên tuyến đường Trường Sơn ra đời, khẳng định vai trò tuyến vận tải quân sự chiến lược phía trước của quân đội.

Đáp ứng yêu cầu vận chuyển bằng cơ giới, Đoàn 559 - Bộ tư lệnh Trường Sơn đã giải quyết hàng loạt khó khăn, như việc mở đường vượt núi cao, thác ghềnh hiểm trở; tổ chức bảo đảm kỹ thuật, nhiên liệu cho phương tiện cơ giới, duy trì hoạt động liên tục lâu dài trên không gian Trường Sơn núi rừng trùng điệp, thưa dân. Để tổ chức vận chuyển cơ giới, ta đã phát triển mạng lưới đường sá theo yêu cầu chiến thuật; sáng tạo các phương thức bảo đảm kỹ thuật cho ô tô; bảo vệ tuyến đường và huy động các lực lượng cùng tham gia bảo đảm. Nhờ đó, vận tải ô tô đã làm tròn vai trò chủ lực của mình, hỗ trợ cho các phương thức vận tải đường sông và đường ống làm nhiệm vụ chi viện miền Nam.

Đường ống là phương tiện chuyên dùng vận tải nhiên liệu có công suất lớn. Số lượng cơ giới càng lớn, phạm vi hoạt động càng rộng thì nhiên liệu trở thành yếu tố quyết định sức mạnh và sự sống của binh chủng kỹ thuật. Tuy được đưa lên Trường Sơn chậm, nhưng gần 10 năm hoạt động, tuyến đường ống đã thể hiện xuất sắc vai trò trợ thủ đắc lực cho bộ đội vận tải cơ giới. Với sự sáng tạo trong xây dựng, bảo đảm cho tuyến ống, kết hợp chặt chẽ với từng tuyến ống, bộ đội ô tô đã giảm được khối lượng xăng, dầu tiêu thụ phải tự mang tăng từ 25% đến 30% tổng số phương tiện cho nhiệm vụ vận chuyển chi viện, từ đó tăng được hơn 20% khối lượng hàng kế hoạch bảo đảm kịp thời yêu cầu tác chiến hiệp đồng quân binh chủng. Thực tế đã khẳng định, phương thức vận chuyển đường ống ưu việt hơn hẳn mọi biện pháp tiếp nhiên liệu khác, nổi bật nhất là tính cấp thời và liên tục của nó, đã bảo đảm cho các binh chủng cơ giới xa hậu phương đang bị tê liệt vì thiếu xăng dầu có thể nhanh chóng khôi phục nhịp độ chiến đấu. Cụ thể là khi miền Bắc đánh bại chiến dịch phong tỏa của Mỹ, chỉ sau 2 ngày, tuyến ống từ hậu phương đã vượt Trường Sơn, bảo đảm cho gần 1 vạn xe các loại hoạt động trở lại bình thường, đồng thời nhanh chóng chuẩn bị được lượng nhiên liệu dự trữ cho các kế hoạch tác chiến chiến lược.

Vận chuyển đường sông bằng cơ giới là phương thức bổ trợ có hiệu suất và giá trị kinh tế cao. Tuy nhiên, các sông suối ở Trường Sơn lưu tốc dòng chảy không ổn định, nhiều thác ghềnh, đặc biệt là tính không liên tục và biên độ dao động thủy chí giữa mùa khô và mùa mưa rất lớn, nên không sử dụng được phương tiện cơ giới, trừ sông Sê Kông. Đoàn 559 chỉ tận dụng những đoạn sông trên từng khu vực kế cận tuyến vận tải bộ, tùy đặc điểm của mỗi đoạn sông mà áp dụng các phương pháp vận tải thô sơ như thuyền độc mộc, thuyền gỗ, bè mảng hoặc “thả trôi” xuôi dòng. Vận tải thủy trên tuyến đường Trường Sơn mang ý nghĩa bổ trợ cho tuyến vận tải ô tô. Trong mùa mưa, ô tô không hoạt động được, do tích cực cải tạo dòng Sê Kông, các binh trạm đã sử dụng ca nô, thuyền gắn máy để duy trì hoạt động vận chuyển chi viện theo kế hoạch. Hơn 10 năm hoạt động, phương thức vận chuyển đường sông kết hợp chặt chẽ linh hoạt với phương thức vận tải ô tô ở từng thời điểm có lợi đã đạt hơn 21,1 triệu tấn.km, góp phần củng cố tính vững chắc liên tục của tuyến vận tải chiến lược.   

Vận dụng kết hợp linh hoạt các phương thức vận chuyển, mặc dù bị không quân Mỹ và quân đội Sài Gòn đánh phá quyết liệt, Bộ đội Trường Sơn đã tổ chức vận chuyển kịp thời, chi viện sức người, sức của cho chiến trường miền Nam, hoàn thành đặc biệt xuất sắc nhiệm vụ, góp phần giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Đại tá, TS NGUYỄN THÀNH HỮU

 QDND.VN