Các bà, các chị miệt vườn quê tôi khéo léo chế biến bầu thành nhiều món ngon đậm chất quê nhà. Bầu để nguyên cả vỏ và ruột, băm nhỏ rồi nấu canh với cua đồng, bát canh vì thế mà ngọt lừ, ăn vào vừa bổ, vừa mát. Có khi lại giã tôm để nấu với canh bầu ăn ngon không kém. Nhớ có bữa, cô bé nhà bên được ăn bữa canh bầu ngon ngọt, còn cao hứng ngân lên "râu tôm nấu với ruột bầu/ Chồng chan, vợ húp gật gù khen ngon".

Rồi bầu còn chế biến nhiều món khác nữa, như bầu luộc, bầu xào với tỏi ăn cũng thấy ngon lạ lùng. Nhưng tôi lại thích nhất là món bầu nấu canh với hến, mà phải là hến ở chính con sông ở vùng quê này.

Ở Quảng Nam quê tôi, hến thường có quanh năm. Dụng cụ dùng để cào hến rất thô sơ nhưng đa dạng. Nếu chuyên nghiệp thì đánh thuyền ra giữa sông, cào đầy thuyền lại chở vào; còn bình thường thì dùng rổ rá xúc hến rìa bờ sông hoặc cào bằng tay. Người dân quê tôi thường đi cào hến vào lúc nước ròng, tức lúc con nước đang xuống. Hến cào về khi ấy lẫn ít sỏi, rác, rửa nhanh sạch. Riêng việc đãi hến cần sự tỉ mỉ, rửa nhiều lần cho sạch, rồi mới bỏ vào nồi nước đang sôi để luộc. Gặp hơi nóng đột ngột hến sẽ tách hết vỏ, từng con hến nở bung ra, đảo vài lượt theo chiều kim đồng hồ, hến sẽ rời khỏi vỏ, ta chỉ việc nhanh tay vớt lấy thịt hến.

Nước luộc hến thường có màu đục mờ mờ, sau khi được lắng bỏ cát thường dùng để nấu đến năm, sáu loại canh đều ngon. Đặc biệt, thân hến có thể chế biến rất nhiều món "đặc sản" như hến xào, hến trộn, mì hến, bánh xèo hến… Riêng nấu canh bầu không nhất thiết phải chọn thân hến to mà chỉ cần loại hến bằng đầu mút đũa, nhưng phải là hến tươi mới bắt về mới cho vị ngọt, thêm chút béo là được.

Trước khi nấu, má ra vườn chọn trái bầu thon dài, vỏ xanh mướt và hái ít hành lá, ngò thơm... Bầu gọt vỏ, thái lát mỏng. Ruột hến xào thơm nức tiêu xay. Nước cốt nấu hến để lắng cặn, chắt lấy phần nước trong, bắc lên bếp đun lại cho nước hến sôi già. Tiếp đến cho bầu, nêm vừa miệng rồi trút ruột hến vào, không quên bỏ ít hành, ngò trước khi tắt bếp. Bát canh hến nấu bầu nóng hổi, nghi ngút khói thơm nhẹ mùi hành vừa ngon lại mát làm cho bữa cơm càng thêm thi vị.

Bầu nấu canh hến phải ăn thật nóng mới cảm nhận hết cái ngon ngọt vốn có của loại hến bắt từ con sông quê. Múc từ nồi ra chén một ít canh, khói vẫn tỏa ra nghi ngút. Húp một tí nước, kèm theo vài lát bầu. Hương vị đậm đà của nước canh hến lẫn với cái vị thanh nhẹ mát dịu của bầu đã đi sâu vào ký ức mỗi kỳ tôi phải xa quê!.

KN (Nguồn: Dân Việt)

Theo quehuongonline.vn

http://quehuongonline.vn/ban-sac-van-hoa/canh-bau-nau-hen-song-que-20150820162318158.htm