ảnh minh họa

Thắp hương là nét văn hóa không thể thiếu trong nhiều nghi lễ tôn giáo, lễ hội văn hóa và trong mỗi gia đình Việt Nam từ nhiều thế kỷ qua. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết, giống như khói thuốc lá, khói than, khói hương có chứa các hoạt chất độc hại như benzen, toluene, xylenes… là nguyên nhân trực tiếp kích ứng đường hô hấp, có thể dẫn đến ung thư hoặc tử vong.

Rơm rạ khi đốt cháy âm ỉ sẽ sinh ra dioxit lưu huỳnh, clo, kim loại nặng, amoni... trong khói than đá có benzen, CO2, còn trong hương, mùi thơm được tạo thành bởi những vòng thơm benzen, vòng thơm benzene này khi phát tán có khả năng bẻ gẫy cấu trúc tế bào và khi đốt cháy, chất độc sẽ kích thích tác động liên kết bề mặt của đường hô hấp dẫn đến viêm hô hấp mãn tính, phá hủy các tổ chức cơ thể dẫn đến biến đổi tế bào, biến đổi gen gây ra các hiện tượng dị sản, loạn sản. Khi là tế bào ác tính chúng sẽ biến thành tế bào ung thư.

Hương ngày xưa không độc hoặc rất ít độc vì người ta sử dụng gỗ hương liệu là gỗ trầm. Bản chất của hương liệu này còn sát trùng và tạo sự hưng phấn. Khi đốt, hương sẽ tỏa hương thơm không gây hại. Thậm chí ở một lượng nhỏ, hương trầm còn kích thích sự hưng phấn của con người.

Tuy nhiên, ngày nay người ta sử dụng nhiều tạp chất để làm hương nên chất lượng hương kém đi. Ngoài bột quế và hoa ngâu, người ta cho vào đó chủ yếu là mùn cưa phế phẩm. Trong khi làm hương thì không ai biết mùn cưa là của loại gỗ nào, khi đốt lên có gây độc không. Có nhiều loại cây mùi rất khó chịu.

Hiện nay, hầu như thị trường rất ưa chuộng loại hương cuốn tàn thắp lên sẽ uốn cong rất đẹp mắt vì nhiều người cho rằng, như vậy mới có lộc. Tuy nhiên, để có được loại hương cuốn tàn, nhà sản xuất đã phải tẩm hóa chất axít photphoric (H3PO4) để ngâm tăm hương.

Điều đáng nói, tại các ngôi chùa, trong một số nghi lễ, hàng nghìn que hương thường được đồng loạt đốt lên, hoặc nhiều gia đình khi thắp hương hay đóng kín cửa khiến cho khói hương bị tụ lại một chỗ.

Hít phải khói hương, nhẹ có thể ho, chảy nước mắt... Nếu hít nhiều, những nguy cơ tiềm ẩn là rất lớn.

Các chuyên gia khuyên, nếu có dấu hiệu ho, sặc, khó thở... trong những vùng có nhiều khói thì phải ra ngay khỏi khu vực đó để tìm không khí thở an toàn khác.

Đối với các hộ gia đình, khi thắp hương, tuyệt đối không được đóng cửa, phải luôn mở cửa thoáng để khói hương không bị tụ lại một chỗ. Cần tránh cho người già và trẻ em tiếp xúc với khói hương. Bên cạnh đó, một số gia đình cần tránh thói quen cắm chân hương vào đồ ăn để cúng vì chân hương được tẩm hóa chất sẽ dẫn truyền vào thức ăn, dễ gây ngộ độc.