Vườn quốc gia (VQG) Pù Mát là rừng đặc dụng ở phía tây tỉnh Nghệ An, nằm trên địa giới hành chính của 3 huyện Anh Sơn, Con Cuông và Tương Dương. Với hệ sinh thái phong phú, nơi đây là "mái nhà" chung của 82 loài động vật, thuộc 33 họ trong các lớp thú, chim, lưỡng cư và bò sát. Đặc biệt, có đến 48 loài trong số đó được xếp vào diện nguy cấp, quý hiếm; 26 loài được ghi danh trong Sách đỏ Việt Nam.

Vào đầu năm 2024, 2 cá thể voi rừng được phát hiện chết trong rừng tại địa bàn Khe Nóng, xã Châu Khê, huyện Con Cuông. Kết quả kiểm tra hiện trường cho thấy voi không có dấu hiệu bị tấn công bởi con người hay động vật khác, nguyên nhân tử vong có thể do già yếu.

Cán bộ vườn quốc gia quyết định giữ lại phần còn lại để làm tiêu bản. Đề xuất làm tiêu bản này được cơ quan chức năng đồng thuận. Nguồn kinh phí thực hiện tiêu bản được huy động từ xã hội hóa. Xác 2 con voi được chôn trong cát để đẩy nhanh quá trình phân hủy. Sau một thời gian, đội chuyên môn khai quật toàn bộ bộ xương, tiến hành ngâm rửa, làm sạch từng chi tiết bằng dung dịch chuyên dụng.

Một số mảnh xương, sụn bị phân rã được phục dựng lại bằng vật liệu giả định, đảm bảo tỷ lệ và độ chính xác gần như tuyệt đối. Theo ông Lê Anh Tuấn, Giám đốc Vườn Quốc gia Pù Mát, trong quá trình phục dựng tiêu bản, đơn vị phát hiện chi trước của một con voi từng bị gãy và tự lành lại. Điều này cho thấy cá thể voi này có thể từng gặp xung đột khi tách đàn, hành vi thường thấy ở voi đực trưởng thành.

2 tiêu bản voi được trưng bày ngay tại mặt tiền khuôn viên Vườn quốc gia Pù Mát, giúp du khách dễ dàng tham quan.

Tất cả các bộ phận xương trên cơ thể voi được sắp xếp chính xác, phục dựng nguyên bản.

Răng voi được giữ nguyên bản.

Quá trình phục dựng lại 2 tiêu bản mất 12 tháng.

Quá trình tỉ mỉ này kéo dài gần 1 năm trước khi hoàn tất việc dựng lại bộ xương voi nguyên bản.

Việc trưng bày hai tiêu bản voi trong khuôn viên của Vườn Quốc gia Pù Mát, thu hút đông đảo du khách đến tham quan, chụp ảnh. Trở thành minh chứng sống động cho nỗ lực gìn giữ di sản tự nhiên giữa bối cảnh voi hoang dã đang dần biến mất khỏi môi trường sống tự nhiên.

"2 bộ xương voi này không đơn thuần là mẫu trưng bày. Chúng tôi hy vọng việc lưu giữ 2 bộ tiêu bản voi sẽ góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, về tầm quan trọng của việc bảo tồn động vật hoang dã", ông Lê Anh Tuấn chia sẻ

 

Tác giả: Hà Hằng - Hồ Trang

Nguồn tin: nguoiduatin.vn