Từ lâu đã có thông tin cho thấy Moscow đang làm mọi cách để Nga hóa các vùng lãnh thổ chiếm đóng tại Ukraine. Ví dụ, việc sinh sống ở đó mà không có hộ chiếu Nga ngày càng trở nên khó khăn đối với người dân Ukraine. Tại thành phố Mariupol ở miền Nam Ukraine, lực lượng chiếm đóng đã bắt đầu tịch thu có hệ thống các ngôi nhà bỏ trống – qua đó, gia tăng áp lực lên dân thường, theo bài viết của BBC.
Theo báo cáo, ít nhất 5.700 ngôi nhà – chủ yếu là tài sản của những người tị nạn hoặc người thừa kế của các nạn nhân chiến tranh – đã bị xác định để chiếm đoạt, dựa theo tài liệu từ chính quyền do Moscow bổ nhiệm.
Cách thức tịch thu rất tinh vi: trong vòng 10 ngày kể từ khi một tài sản bị báo cáo là bỏ trống, một thông báo công khai sẽ được phát hành. Nếu trong vòng 30 ngày không có ai đến nhận, ngôi nhà đó sẽ bị đăng ký là vô chủ. Ba tháng sau, tài sản này sẽ chính thức trở thành tài sản của nhà nước Nga – và có thể được chuyển giao cho người mới.
Điều tàn nhẫn là: nếu chủ cũ phát hiện ngôi nhà của mình nằm trong danh sách và muốn đòi lại, họ phải đến chính quyền chiếm đóng và xuất trình hộ chiếu Nga. Vì mọi tài sản ở những vùng chiếm đóng như Mariupol đều phải được đăng ký tại Nga. Công dân từ các quốc gia “không thân thiện” – bao gồm Ukraine – chỉ được đăng ký nếu có giấy phép đặc biệt.
Những người tị nạn muốn đòi lại nhà mình phải đi qua Nga để vào Mariupol, đối mặt với quy trình kiểm tra, và thậm chí bị giữ lại tại các trại tạm trú.
Với người dân còn lại ở Mariupol, việc nhà cửa bị tịch thu là một trong những vấn đề nhức nhối nhất hiện nay. “Nó giống như bị thương tổn lặp đi lặp lại,” Petro Andrushenko – cựu cố vấn thị trưởng Mariupol – chia sẻ. “Họ không thể hiểu nổi làm sao mà căn hộ, tài sản của họ lại bị xem là vô chủ.”
Mariupol – Khi ngôi nhà trở thành chiến trường im lặng
Ngày 1155 của cuộc chiến không đơn thuần là một dấu mốc thời gian – mà là một bản cáo trạng đanh thép cho sự tàn bạo của chủ nghĩa bá quyền thời hiện đại. Trong khi những cuộc giao tranh vẫn còn rền vang ở tiền tuyến, thì ở hậu phương chiếm đóng, một cuộc chiến khác âm thầm diễn ra: cuộc chiến xoá sổ bản sắc, tước đoạt ký ức và định danh con người.
Mariupol – thành phố cảng từng sầm uất của miền Nam Ukraine – nay đã trở thành biểu tượng của một hình thức chiếm đóng tàn khốc và tinh vi. Không còn là bom đạn, không còn là chiến xa, vũ khí giờ đây là văn bản hành chính, là hộ chiếu Nga, là những quy định tưởng như vô hại nhưng thực chất là lưỡi dao cắt vào gốc rễ tồn tại của cả một cộng đồng.
Hơn 5.700 ngôi nhà – những mái ấm từng chứa đựng tiếng cười, nước mắt và cả ước mơ – giờ bị liệt vào danh sách “vô chủ”. Nhưng ai mới là người quyết định điều đó? Không phải là những con người đã sống, đã yêu thương, đã mất mát vì chiến tranh. Mà là những kẻ nhân danh quyền lực để xóa sổ sự hiện diện của một dân tộc ngay trên chính mảnh đất của họ.
Chỉ trong vòng 30 ngày, một căn nhà có thể bị tuyên bố không còn chủ nhân. Và ba tháng sau, nó trở thành “tài sản của nhà nước Nga”. Một cú tước đoạt không cần tòa án, không cần phán quyết, không có tiếng nói phản biện – chỉ có sự im lặng áp đặt từ kẻ chiếm đóng.
Tồi tệ hơn, nếu người dân muốn đòi lại tài sản, họ buộc phải bước vào một mê cung hành chính đầy cạm bẫy: xuất trình hộ chiếu Nga – nghĩa là chối bỏ quốc tịch Ukraine, chối bỏ quê hương. Đây không còn là chuyện pháp lý – mà là sự bắt ép từ bỏ linh hồn để giữ lấy mái nhà.
Chúng ta đang chứng kiến một kiểu xâm lược mới: không cần xe tăng để phá tường, chỉ cần những điều luật do chính quyền chiếm đóng đặt ra để phá nát cộng đồng. Và phía sau mỗi căn nhà bị chiếm đoạt là một bi kịch, là một gia đình tan vỡ, là một con người mất đi quyền được gọi nơi đó là “nhà”.
Thế giới không thể làm ngơ. Sự im lặng hôm nay là sự đồng lõa ngày mai. Nếu chúng ta để yên cho một kẻ có thể chiếm lấy nhà của người khác chỉ vì họ phải bỏ trốn bom đạn, thì ngày mai ai sẽ ngăn được hắn chiếm lấy cả quê hương?
Mariupol không chỉ là một thành phố bị chiếm đóng. Nó là lời cảnh tỉnh. Là tiếng chuông báo động cho tất cả những ai còn tin vào công lý, vào nhân phẩm và vào một thế giới nơi mái nhà vẫn là nơi thiêng liêng không thể bị tước đoạt bằng vũ lực.
BTV NGƯỜI VIỆT KYIV LƯỢC DỊCH