
Bài của Fabian Hartmann – Merkur | Biên dịch
Berlin/Moskva – Khi Tổng thống Nga Vladimir Putin phát động cuộc tấn công toàn diện vào Ukraine cuối tháng 2 năm 2022, thế giới chứng kiến một chương mới đầy khốc liệt của cuộc chiến tranh lớn nhất châu Âu kể từ Thế chiến thứ hai. Tuy nhiên, có vẻ như chiến lược đế quốc của ông chủ điện Kremlin không hề bộc phát nhất thời – mà đã được thai nghén từ hơn ba thập kỷ trước.
Theo thông tin mới được Bộ Ngoại giao Đức công bố, một tài liệu lưu trữ vừa được phát hiện cho thấy tham vọng phục hồi lãnh thổ của Putin đã được thể hiện rõ ràng từ đầu những năm 1990 – thời điểm ông còn là Phó thị trưởng Saint Petersburg.
Tài liệu từ năm 1994 hé lộ tư tưởng sáp nhập Ukraine
Theo hãng tin dts và tuần báo Der Spiegel, các cán bộ lưu trữ của Bộ Ngoại giao Đức đã phát hiện một bản ghi chép từ ngày 14 tháng 1 năm 1994 do Tổng lãnh sự Đức tại Saint Petersburg thực hiện. Trong đó, ông ghi lại rằng Putin đã nhiều lần nhấn mạnh với ông rằng Crimea, miền Đông Ukraine và miền Bắc Kazakhstan "chưa bao giờ là lãnh thổ xa lạ với Nga", mà luôn thuộc về Nga.
Tổng lãnh sự tiếp tục ghi nhận lời Putin: “Không một người Nga nào có thể hiểu được rằng những vùng đất ấy giờ đây lại là ‘nước ngoài’ đối với họ.” Ông cũng nhấn mạnh, người Nga có góc nhìn dân tộc mạnh mẽ hơn – điều mà phương Tây, đặc biệt là người Đức, thường khó thấu hiểu.
Tài liệu này hiện được công bố trong một tuyển tập của Viện Lịch sử Đương đại Đức (Institut für Zeitgeschichte).
Từ lời nói đến hành động: Chủ nghĩa đế quốc Nga dưới lớp vỏ ‘lợi ích chính đáng’
Thời điểm đó, Putin vẫn được nhìn nhận là một nhà cải cách trẻ với tư duy hiện đại, chưa hề dính đến quyền lực trung ương. Tuy nhiên, phát biểu của ông đã phản ánh một tầm nhìn xuyên suốt về khôi phục "lãnh thổ lịch sử" của Nga, trong đó Ukraine là tâm điểm. Ông cho rằng phương Tây “sai lầm” khi gọi những quan điểm ấy là chủ nghĩa đế quốc Nga, bởi theo ông, đó chỉ là cách người Nga nhìn nhận "lợi ích chính đáng của mình".
Cũng cần nhớ rằng vào những năm 1990, có hơn 10 triệu người gốc Nga sinh sống tại Ukraine và khoảng một triệu người tại Kazakhstan – điều mà Putin coi là "liên kết tự nhiên" với nước Nga.
Putin ngày nay – hiện thân của tham vọng đế quốc xưa cũ
Hơn 30 năm sau, phát biểu của ông Putin tại Diễn đàn Kinh tế Quốc tế St. Petersburg hồi tháng 6/2024 đã làm rõ hơn bao giờ hết bản chất chính sách của ông: “Toàn bộ Ukraine thuộc về nước Nga,” ông khẳng định – một tuyên bố khiến quốc tế rúng động.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngay lập tức lên tiếng đáp trả, gọi đây là bằng chứng cho thấy Putin nuôi dưỡng tham vọng đế quốc mở rộng, không chỉ đối với Ukraine mà còn đe dọa Belarus, các quốc gia Baltic, Moldova, khu vực Caucasus, Kazakhstan và bất kỳ nơi nào “tay sát nhân Nga có thể vươn tới”.
Putin – Kẻ gieo rắc chiến tranh, hủy diệt và chủ nghĩa phát xít kiểu mới
Từ những lời lẽ bóng bẩy về “lợi ích lịch sử” và “dân tộc Nga bị bỏ rơi”, Vladimir Putin đã xây dựng cho mình một vỏ bọc chính nghĩa giả tạo để che đậy một chiến lược xâm lược man rợ, sặc mùi máu, súng đạn và nước mắt. Cuộc chiến tại Ukraine không phải là “chiến dịch quân sự đặc biệt” như Điện Kremlin rêu rao – mà là một cuộc xâm lược toàn diện, có tính toán, được lên kế hoạch từ hơn 30 năm trước, và đến nay đã gây ra những hậu quả không thể đo đếm nổi đối với cả Ukraine và trật tự thế giới.
Sau khi chiếm đóng Crimea vào năm 2014 – một hành động bị cộng đồng quốc tế lên án rộng rãi – Putin không dừng lại. Ông ta kích động, vũ trang và tài trợ cho các lực lượng ly khai tại Donetsk và Luhansk, khiến hàng nghìn người dân Ukraine thiệt mạng trong làn đạn và pháo kích kéo dài suốt nhiều năm. Những gì Putin gọi là "giải phóng" thực chất là xâm chiếm, áp đặt, và hủy hoại, biến các khu vực từng yên bình thành bãi chiến trường đổ nát.
“Chiến tranh hiện đại” dưới tay Putin: tra tấn, diệt chủng, và phá hoại có hệ thống
Trong gần 4 năm kể từ ngày 24/2/2022 – khi những đoàn xe bọc thép Nga tràn qua biên giới Ukraine – hàng chục nghìn dân thường Ukraine đã bỏ mạng, hàng triệu người phải sống lưu vong, những thành phố như Mariupol, Bakhmut hay Severodonetsk bị san bằng, không khác gì Berlin năm 1945.
Các báo cáo từ Liên Hợp Quốc, Tổ chức Ân xá Quốc tế và nhiều tổ chức nhân quyền đã liên tục tố cáo các hành vi tội ác chiến tranh của Nga: tấn công vào bệnh viện, trường học, nhà dân; tra tấn tù binh; cưỡng bức di dời trẻ em Ukraine sang lãnh thổ Nga để “đồng hóa”; thảm sát tập thể ở Bucha, Irpin...
Đây không chỉ là cuộc chiến tranh thông thường, mà là cuộc thanh trừng có hệ thống nhằm xóa sổ nền độc lập của Ukraine, cả về thể xác lẫn tinh thần. Và người đứng đầu không ai khác – chính là Vladimir Putin – một nhà lãnh đạo đã biến nước Nga thành cỗ máy đàn áp, dối trá và gieo rắc khủng bố trong thế kỷ 21.
Putin – bản sao của các chế độ phát xít trong trang sử mới của châu Âu
Lối tư duy “Ukraine là Nga”, tư tưởng không coi quốc gia láng giềng là độc lập, và hành vi coi thường luật pháp quốc tế – chẳng khác nào những gì Adolf Hitler từng tuyên bố với Áo, Tiệp Khắc và Ba Lan trước Thế chiến thứ hai. Trong chính luận ngôn từ, Putin không ngần ngại phủ nhận sự tồn tại của Ukraine như một quốc gia độc lập, chối bỏ văn hóa, ngôn ngữ và bản sắc của dân tộc Ukraine.
Và như mọi kẻ độc tài khác trong lịch sử, Putin không ngại tắm máu để phục vụ cho khát vọng quyền lực cá nhân và giấc mộng đế chế viển vông. Những luận điệu của ông ta về “an ninh Nga”, về “mối đe dọa từ NATO”, chỉ là bình phong cho việc tái lập một “Liên Xô thu nhỏ” với quyền lực tuyệt đối trong tay kẻ cầm quyền không giới hạn.
Thế giới phải thức tỉnh: Ukraine là tuyến đầu của tự do chống lại bóng ma phát xít mới
Putin không chỉ tấn công Ukraine – ông ta đang thách thức toàn bộ hệ thống quốc tế được xây dựng sau Thế chiến thứ hai, phá hoại các nguyên tắc cơ bản về chủ quyền, lãnh thổ và nhân quyền. Nếu thế giới quay lưng lại với Ukraine, nếu ta để mặc Kyiv đối mặt một mình với bạo lực Nga – thì bài học xương máu từ thế kỷ trước sẽ lại tái hiện: sự nhân nhượng đối với cái ác chỉ khiến nó lớn mạnh thêm.
Ukraine không chỉ chiến đấu cho chính họ. Họ chiến đấu cho châu Âu, cho tự do, cho phẩm giá con người. Và kẻ đang gieo rắc tội ác – Vladimir Putin – cần phải được gọi đúng tên: một tên tội phạm chiến tranh mang tham vọng đế quốc, đang tái hiện lại bóng ma của những kẻ độc tài đẫm máu trong lịch sử.
BTV NGƯỜI VIỆT KYIV LƯỢC DỊCH
|