Một góc xã miền núi Chiêu Lưu, Nghệ An.

Bước ngoặt lớn ở xã nghèo vùng cao

Xã miền núi Chiêu Lưu cách tỉnh lỵ Nghệ An hơn 200km về phía Tây Bắc. Người dân nơi đây chủ yếu là đồng bào Thái và Khơ Mú, sinh sống rải rác giữa những triền núi, con suối.

Do địa hình chia cắt, cuộc sống tự cung tự cấp nên cái nghèo, cái đói ăn sâu vào đời sống. Thế nhưng, bước ngoặt đến khi người dân mở lối thoát nghèo bằng con đường xuất khẩu lao động (XKLĐ).

Ông Lô Văn Cáng, Phó Chủ tịch UBND xã Chiêu Lưu cho biết, địa phương từng là xã nghèo, với tỷ lệ hộ nghèo gần 70%. Cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào nương rẫy, thu nhập bấp bênh, quanh năm thiếu trước hụt sau.

"Khi xã mới bắt đầu vận động bà con đi XKLĐ, không ai tin đây là con đường thoát nghèo, họ sợ rủi ro, sợ nợ nần. Trong khi chi phí đi nước ngoài cũng cao, khoảng 120 - 130 triệu đồng nên nhiều gia đình nghèo không dám nghĩ đến", ông Cáng nhớ lại.

Để xua tan nỗi sợ này, các cán bộ xã đến tận nhà, từng nhóm dân cư để thuyết phục, lấy những trường hợp thành công làm minh chứng. Đồng thời, phối hợp cùng các doanh nghiệp tổ chức tuyên truyền, định hướng nghề nghiệp.

Lâu dần, nhận thức người dân thay đổi. Khi những người đầu tiên sang Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan (Trung Quốc)... gửi tiền về, xây được nhà, mua xe, cuộc sống khấm khá, cả bản bắt đầu tin.

"Tại các buổi tuyên truyền, chúng tôi hay lấy ví dụ thực tế về những người đi nước ngoài, nay về xây nhà to, mua xe đẹp. Lúc đầu, bà con còn hoài nghi, nhưng dần dần rồi họ bắt đầu tin. Có niềm tin rồi, thì họ sẽ tìm mọi cách để được đi", ông Cáng kể.

Căn nhà mới của gia đình bà Vi Thị Ma (Bản Khe Nằn, xã Chiêu Lưu) xây dựng sau khi các con đi XKLĐ.

Qua những câu chuyện thành công ấy, phong trào XKLĐ bắt đầu lan rộng. Kể từ đó, mang theo hy vọng và đổi thay đến từng ngôi nhà.

Từ chỗ chỉ có một vài người đi nước ngoài, đến nay, xã Chiêu Lưu có hàng trăm lao động làm việc tại các quốc gia phát triển.

Riêng năm 2024, toàn xã có 31 người đi XKLĐ, giới thiệu đào tạo nghề cho 158 người, giải quyết việc làm cho 60 lao động, đạt 100% chỉ tiêu kế hoạch.

Năm 2024, thu nhập bình quân đầu người đạt hơn 21,2 triệu đồng/năm (tăng 6,2%). Qua đó, tỷ lệ hộ nghèo chỉ còn 33,04% (giảm 5,9% so với năm 2023).

Theo Phó Chủ tịch UBND xã Chiêu Lưu, sự thay đổi này là kết quả từ sự đồng lòng của chính quyền và bà con, nhất là thế hệ trẻ dám đi, dám thay đổi.

Bản làng đổi thay nhờ xuất ngoại

Năm 2016, vợ chồng anh Vi Văn Den và chị Vi Thị Hoài (trú tại bản Khe Nằn, xã Chiêu Lưu) quyết định vay 100 triệu đồng để cho anh Den đi Hàn Quốc.

Sau một năm làm việc ở xứ người, anh Den gửi tiền về xây một căn nhà khang trang, đầy đủ tiện nghi, điều mà trước đó họ không dám mơ tới.

"Trước đây làm rẫy mãi mà không đủ ăn, từ khi chồng tôi đi nước ngoài thì cuộc sống gia đình trở nên tốt hơn", chị Hoài phấn khởi kể.

Chị Vi Thị Hoài chia sẻ câu chuyện XKLĐ của chồng.

Cũng tại bản Khe Nằn, gia đình bà Vi Thị Ma từng thuộc diện hộ nghèo, ba mẹ con từng sống trong căn nhà nhỏ lụp xụp.

Năm 2020, người con trai út của bà Ma là Lò Văn Cáng đi xuất khẩu sang Nhật Bản. Một thời gian sau, anh thuyết phục vợ chồng anh trai sang làm cùng. Chỉ sau ba năm, các con bà Ma gửi tiền về để xây căn nhà mới hơn 500 triệu đồng.

"Giờ các con tôi mỗi tháng gửi về tầm 40 triệu đồng. Từ chỗ không có gì, giờ tôi có nhà đẹp, không phải lo ăn từng bữa nữa", bà Ma nói.

Không riêng bản Khe Nằn, làn sóng đi XKLĐ lan rộng ra khắp xã. Bản La Ngan từng được mệnh danh là "điểm nóng" ma túy, giờ đây cũng đang hồi sinh từng ngày.

Gia đình ông Moong Văn Bình ở bản La Ngan, từng chỉ biết trông chờ vào mảnh nương. Sau khi được chính quyền địa phương tuyên truyền về xóa đói giảm nghèo từ việc đi XKLĐ, gia đình ông vay ngân hàng 50 triệu đồng cho người con trai đầu đi XKLĐ.

Đời sống người dân xã Chiêu Lưu phát triển, đổi thay từng ngày.

"Năm đầu do cháu còn phải tập trung ổn định cuộc sống bên nước ngoài nên chưa tích góp được tiền để gửi về. Từ năm thứ 2 trở đi, cứ vài tháng cháu lại gửi về khoảng 40-50 triệu đồng, giờ có vốn liếng gia đình tôi mở quán tạp hóa để kinh doanh", ông Bình chia sẻ.

Thấy việc XKLĐ thay đổi hoàn toàn cuộc sống của gia đình cũng như nhận thức của các con, năm 2024, ông Bình tiếp tục vay mượn để cho người con thứ hai đi nước ngoài.

"Giờ chỉ có đi XKLĐ thì mới tích góp được tiền thôi, chứ ở nhà không có việc để làm, lêu lổng dễ sa đà vào các tệ nạn xã hội", ông Bình thẳng thắn nói.

Ông Lô Văn Cáng, Phó Chủ tịch UBND xã Chiêu Lưu chia sẻ, trước đây, khi phong trào đi XKLĐ chưa có, nhiều thanh thiếu niên ở địa phương không có việc làm, tỷ lệ nghiện ngập gia tăng, khiến tình hình an ninh trật tự nơi đây khá phức tạp.

Kể từ khi được đi xuất khẩu, cộng thêm việc chính quyền địa phương tăng cường công tác tuyên truyền nên nhận thức của người dân tăng lên lên. Đến nay, ngoài việc đời sống người dân nâng cao, xã cũng sạch ma túy.

Tác giả: Phạm Tâm

Nguồn tin: giaoducthoidai.vn