Trang chủ Liên hệ       Thứ năm, Ngày 28/03/2024
 
 
THÔNG TIN
Giới Thiệu Hội
Trang Thể Thao
Sức khỏe & Đời sống
Ẩm thực Nghệ Tĩnh
Việt Nam Đất Nước Con Người
Khoa học & Môi Trường
Chuyện lạ đó đây
Nhịp cầu Nhân ái
DANH SÁCH TẤM LÒNG VÀNG
Tin tức Nghệ Tĩnh
Truyền thống Nghệ Tĩnh
  -  Đất và người Xứ Nghệ
  -  Dân ca Nghệ Tĩnh
Tâm sự cuộc sống
Văn hóa - Xã hội
Văn Nghệ
Thư Viện
Góc Cười
Tin Trong nước -Tin Quốc Tế -Tin Ucraina
Tin Cộng Đồng
Người Việt Trên Thế Giới
BÀI DỰ THI VỀ XỨ NGHỆ
QUẢNG CÁO

 
Trang chủ > Truyền thống Nghệ Tĩnh > Đất và người Xứ Nghệ >
  Tết Độc lập nghe chuyện lập mường Tết Độc lập nghe chuyện lập mường , Người xứ Nghệ Kiev
 

 (Baonghean.vn) - Đang giãn cách xã hội, ngày Tết Độc lập ở miền núi không thể tổ chức sum vầy. Tuy nhiên, với những cao niên vùng cao, đây lại là dịp nhớ về những tháng năm cách mạng, nhớ về nguồn cội bản mường.

 

 
 

Bản làng miền Tây Nghệ An. Ảnh: Đình Tuân

Đối với người miền núi, dịp Quốc khánh mồng 2 tháng 9 hằng năm là một hội vui. Bà con dân bản vẫn gọi ngày này là “Tết Độc lập”.

Những năm trước, hễ đến ngày này, nhiều làng bản vui như hội. Ở các huyện như: Quỳ Châu, Quế Phong, Kỳ Sơn…, bà con còn tổ chức những lễ hội nhỏ cấp thôn, bản. Có nơi, còn chứng kiến lễ gọi vía, buộc chỉ cổ tay cho trẻ em để cầu sức khỏe, mong các cháu sẽ giỏi giang hơn trong năm học mới. Đó là những thêm thắt cho phù hợp với xu thế thời đại của từng nơi.

Tết Độc lập năm 2021 này đặc biệt hơn vì dịch Covid -19 bùng phát, kéo dài; nhiều địa phương trong toàn tỉnh, trong đó có các huyện vùng cao đang thực hiện Chỉ thị 15,16 của Thủ tướng Chính phủ. Do vậy, việc tổ chức hội hè như nhiều năm trước buộc phải dừng lại. Và ở bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến (Quỳ Châu) cũng thế. Làng bản cũng trang hoàng cờ đỏ sao vàng, cờ búa liềm, nhưng vẫn thiếu không khí thực sự của ngày hội lớn. Nhịp sống nơi đây vẫn bình lặng và chậm rãi như thường nhật. Trong buổi sáng trước ngày Tết Độc lập, những phụ nữ vẫn mang gùi ra bãi sông hái dâu. Những cụ ông chống gậy

chậm rãi tản bộ trong làng.

Cụ bà người Thái ở miền Tây Nghệ An. Ảnh: Hải Vương

Đã bước qua tuổi 85, chân tay đều đã yếu, nhưng ông Sầm Văn Kiêm vẫn rất minh mẫn khi nhớ được những bài dân ca, chuyện lập bản, lập mường... Ông thường đi đến nhà hàng xóm uống nước chè vào mỗi sáng. Nhờ đó mà nhiều người có thể nghe được nhiều sự tích lập mường và cả những câu chuyện về Cách mạng Tháng Tám cũng như Tết Độc lập. Ông Kiêm được xem là “cái kho” chuyện kể ở bản Hoa Tiến. Tôi tìm đến ông trong ngày Tết Độc lập. Ông bảo: “Ta cứ giữ khoảng cách mà chuyện trò nhé”.

Ông Sầm Kiêm kể chuyện lập mường và Cách mạng Tháng Tám trên vùng đất Quỳ Châu. Ảnh: Hữu Vi
 

Tôi hỏi ông về chuyện lập mường và những ngày đầu Cách mạng Tháng Tám diễn ra nơi đây. Ông bắt đầu bằng mấy câu thơ dân gian kể về bản mường được truyền tụng từ lâu nói rằng, xã Châu Tiến và Châu Bính (Quỳ Châu) xưa thuộc mường Chiêng Ngam. Dòng họ Lo Căm về sau gọi là họ Sầm. Dòng họ nghe đâu có 17 đời làm quan tri phủ Quỳ Châu. Riêng họ Sầm ở Hoa Tiến thì có 3 người làm tri phủ. Ông Sầm Viên là tri phủ cuối cùng. Theo sự tích dân gian ông Sầm Kiêm kể lại thì họ Lo đến từ mường Ca Da ở miền Tây tỉnh Thanh Hóa. Sau đó họ di cư đến huyện Quế Phong. Đây là điểm dừng chân đầu tiên ở Nghệ An. Qua hàng trăm năm, dòng họ này đã di cư khắp phủ Quỳ Châu. Một bộ phận về mường Chiêng Ngam, số ít khác đến Mường Choọng, nay thuộc huyện Quỳ Hợp. Và hiện nay dòng họ Sầm (Lo Căm) đã tỏa đi nhiều nơi. Có những người sống mãi tận nước Pháp, Mỹ…

Mùa gặt ở miền Tây Nghệ An. Ảnh: Hải Vương

“Chiêng Ngam” có nghĩa là vùng đất tươi đẹp, yên bình. Nơi đất lành chim đậu là mơ ước ngàn đời của con người. Từ thời kháng chiến chống Pháp là những năm tháng ấu thơ của ông Sầm Kiêm, đất này người ta đã có nghề trồng dâu, nuôi tằm. Trong mường, trừ một số gia đình người miền xuôi lên làm ăn ở nhà vách đất và nhà xây theo kiến trúc người Pháp của quan phủ thì mọi người dân bản địa đều ở nhà sàn.

Di ảnh ông Sầm Văn Viên - tri phủ cuối cùng của phủ Quỳ Châu và vợ. Ảnh: Hữu Vi

Cứ vào mùa Thu, khi lúa đã gặt về nhà cho đến hết năm là mùa hội hè. Quan phủ khi rỗi việc công cũng đến vui cùng dân bản. Khi về bản, quan cũng giữ lễ nghĩa. Trong quan hệ họ hàng, nhiều khi quan cũng là bậc em, con cháu của nhiều người trong bản. Gặp người bậc trên, quan cũng phải cúi chào.

Thế rồi Cách mạng Tháng Tám nổ ra. Ông Kiêm nhớ lại ngày ấy mình mới gần 10 tuổi. Lúc đó, việc cướp chính quyền ở quê ông diễn ra tại phủ lỵ, nay là thị trấn Tân Lạc (Quỳ Châu). Ông vẫn nhớ hồi đó người ta về cắm cờ đỏ sao vàng trên nóc nhà quan phủ trong bản. Vậy là từ nay cách mạng đã thắng lợi. Người dân đã làm chủ. Không có quan phủ nữa, chỉ còn chính quyền cách mạng.

Những ngôi nhà sàn ở bản Thái cổ Mường Đán, xã Hạnh Dịch, huyện Quế Phong (Nghệ An). Ảnh: Đức Anh

Cũng từ đó, ngày Tết Độc lập ra đời. Hàng năm, ngoài lễ “Cắm Phạ” vào tháng 8 âm lịch, lễ “Pủ Xừa” vào tháng 9 thì người dân còn mổ gà ăn mừng ngày Quốc khánh. Đó cũng là một ngày hội lớn để nhớ về ngày đất nước có chính quyền, chính phủ. Vào sáng ngày Quốc khánh, dù không thể quây quần cùng bản làng mở hội, nhưng ông Sầm Kiêm cũng đã cho con cháu mổ gà cúng tổ tiên. Ngày Tết Độc lập, chẳng thể thiếu một nghi lễ tâm linh để nhớ về nguồn cội. 

 


  Các Tin khác
  + Vui hội đền Chín Gian (23/03/2024)
  +   Đón nhận Bằng xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh Khu lưu niệm Đại tướng Chu Huy Mân (17/03/2024)
  + Tưng bừng khai hội Đền Thanh Liệt năm 2024 (17/03/2024)
  + Công an Nghệ An xứng danh anh hùng, đồng sức đồng lòng phụng sự Tổ quốc, phục vụ Nhân dân (10/03/2024)
  + Những chiến sĩ áo trắng vùng biên: Quyết không bỏ nghề, tất cả vì sức khỏe nhân dân (06/03/2024)
  + Về "làng Khoa bảng " xem bà con nông dân làm du lịch (06/03/2024)
  + Dòng sông Mai Giang chảy qua thị xã nào của Nghệ An, có lễ hội gì mà vạn người trên bờ cổ vũ? (02/03/2024)
  + Nghệ sĩ Lê Thanh Phong và hành trình đưa ví, giặm vượt biên giới (01/03/2024)
  + Nhiều viên gạch quý hiếm tại đền thờ Trạng nguyên Hồ Hưng Dật (01/03/2024)
  + Lưu mãi nét đẹp văn hoá Thổ ở làng Mo Mới (01/03/2024)
  + Nghĩ về dòng chảy di sản văn hóa xứ Nghệ (01/03/2024)
  + Đặc sản thịt chua xứ Nghệ vào vụ Tết (30/01/2024)
  + Biển Cửa Lò ở Nghệ An có từ bao giờ, cái tên Thiên Cầm ở Hà Tĩnh sao lại liên quan đến Hồ Quý Ly? (30/01/2024)
  + Một cây cổ thụ 700 năm tuổi ở Hà Tĩnh tương truyền cứu vua Lê Thái Tổ nay vẫn xanh um, quả thơm khắp làng (30/01/2024)
  + TẢN MẠN CHUYỆN Ở XÓM... (02/11/2023)
  + Ngôi chùa nhà Trần với tích tiên nữ giáng trần dạo chơi, rửa chân ở Hà Tĩnh có gì đặc biệt? (16/10/2023)
  + Làng cổ ở Nghệ An là làng duy nhất của Việt Nam có tới 3 nhà khoa bảng giữ chức Tế tửu Quốc Tử Giám (16/10/2023)
  + Bí ẩn ngôi chùa cổ do con trai vua Lý Thái Tổ lập, cầu mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an ở Hà Tĩnh (16/10/2023)
  + Đây là con đèo nổi tiếng giữa Hà Tĩnh và Quảng Bình, có Hoành Sơn Quan do vua Minh Mạng cho xây năm 1883 (16/10/2023)
  + Cuộc thi kỳ lạ ở một làng ven biển Hà Tĩnh, dân thi chạy bằng hai cây gậy cao lênh khênh (28/08/2023)
Playlist

GIỚI THIỆU
 

Kính thưa quý độc giả 

Website nguoixunghekiev.vn

hoạt động chính thức từ tháng

10/2012. và  phi lợi nhuận.

Trang tin đăng tải tin tức 

của cộng đồng người Việt tại Kiev

và toàn Ucraina, đồng thời lấy tin 

từ các trang báo mạng khác trên

nguyên tắc trích dẫn nguyên bản 

đường nguồn chính. Là những

người làm báo không chuyên nên

chắc chắn sẽ gặp sai sót không

mong muốn, chúng tôi sẽ tiếp thu 

chân thành những góp ý xây dựng 

của quý độc giả để cho trang tin 

ngày càng hoàn thiện hơn, xin gửi

về mục liên hệ trên mặt báo hoặc

Email: hosytruc@gmail.com

ĐT: 093-712-24-57

093-973-97-39

Xin trân trọng cảm ơn.

Biên tập: Hồ Sỹ Trúc

 

 

 
 
 

 

 


QUẢNG CÁO
Thống kê
Guests online: 2
Total: 59756448

 
 
 
Người xứ nghệ Kiev
Designed by July